Ik ontvang met enige regelmaat emails van houtdraaiers met een zelfde probleem. Ze hebben een beker, glas of borrelglaasje gedraaid, en vervolgens blijkt deze te lekken.

Het is zo’n leuk idee om zelf van dat soort dingen te maken. Draai je eigen servies!

Omdat ik graag iedereen wil helpen die tegen dit probleempje oploopt, heb ik hieronder mijn antwoord vermeld. Mocht je iets anders hebben gemaakt dan een borrelglaasje, vul dan daar het serviesgoed naar jouw keuze in.

H. Draaier* schreef:

Beste Peter,

Help! Ik heb een set borrelglaasjes gedraaid uit eikenhout. Maar ze lekken! Wat moet ik nu doen?

Groeten H. Draaier*

(* de naam is uit privacyoverwegingen onherkenbaar gemaakt, het is in ieder geval niet Huub, Huib, Hans of Hugo)

Beste H.,

Wat je schrijft is heel herkenbaar. En je bent niet de enige die met dit probleem kampt. 

Redenen voor lekkende glazen.

Er kunnen een aantal redenen zijn voor lekkende glazen. En dat is vervelendm want dan moeten ze nóg sneller bijgevuld worden. En de tafel wordt nat…

Reden 1. Open poriën. Hout is met zijn vezels vergelijkbaar met een bundel rietjes. Niet zo open natuurlijk, maar er zijn wel open verbindingen mogelijk. Sommige kunnen verstopt raken of door het zwellen van hout waterdicht worden, maar niet altijd. Ook als je een dikkere bodem maakt, werkt dit niet altijd. 

Reden 2. Het hout is ruw. Soms krijg je bij het draaien niet een perfect glad oppervlak. Dan plukken vezels uit en dat geeft een ruw oppervlak. Bij zo’n oppervlak kunnen de vezels uit reden 1 extra open staan.

Reden 3. Scheurtjes in het hout. Ik denk niet dat dit in jouw geval zo is, maar dit heb ik zelf eens meegemaakt. Ik dacht hout te hebben zonder scheurtjes, maar bij de eerste aanraking met vocht (soep in mijn geval) kunnen de scheurtjes zichtbaar worden en lekken.

Hoe ga je lekkage tegen?

Er zijn meerdere opties. Soms moet je meerdere van de mogelijkheden gebruiken voor een optimaal resultaat, soms is één van deze methoden al genoeg.

Optie 1. Superglad afwerken. Zorg ervoor dat er geen ruw oppervlak overblijft na het draaien. Dit kan door het oppervlak goed te schuren van grof tot fijn (80/120 tot 600/1000, naar smaak) zodat het zo glad mogelijk is. Hierdoor krijg je meteen een bijeffect dat het fijne stof in de poriën trekt en zo deze buisjes verstopt.

Optie 2. Superglad snijden/schrapen. Natuurlijk is het nog beter dat er geen ruw oppervlak ontstaat. Bij het uithollen zijn er nogal wat opties. Boren, schrapen en snijden met een guts.

Wat ik zelf vaak doe is het volgende: Na het uithollen met het uitholgereedschap naar keuze schraap ik nog een keer lichtjes met een speciaal schrapertje. Deze heb ik gemaakt van een oude nooitgedacht schuine beitel van circa 15 mm breed, en dan geslepen met een hoek van 20 graden aan elke zijde. Waar een schuine beitel normaal rechte snijvlakken heeft, heb ik deze rond gemaakt. Ik heb een schets bijgevoegd hoe die schraper eruit ziet. De bodem van je glaasje nog een keer lichtjes schrapen met deze schraper geeft een heel fijne afwerking. Hierna werk je het nog af met schuurpapier vanaf korrel 180.

Optie 2. Materiaal afdichten. Ik ben niet zo’n fan van chemische middeltjes. Maar je glaasje inoliën met druivenpitolie én het lang laten staan kan een goede laag vormen. Het nadeel is dat er soms een geurtje aan het hout wordt meegegeven en dat de olie ook in je drankje terecht kan komen. Wat goed werkt is de buitenkant van je glaasje (of alleen de bodem aan de onderkant) behandelen met een watervaste vernis, lak of epoxy. Dan sluit je de buisjes ook af met minimale kans dat de drank in aanraking komt met de afwerking. 

Optie 3. De fik erin. Dat heb ik zelf nog niet getest, maar is het niet dat ze sommige vaten van binnen schroeien? Misschien helpt het ook om de buisjes dicht te maken. Interessant is het om te realiseren dat een wijn/whiskyvat geen kops hout in aanraking heeft met de vloeistof die erin zit. Maar een keer uitproberen van een kleine schroeiing met gasbrander of verfafbrander kan leuk zijn. Hou een beetje water bij de hand voor als het te hard gaat.

Optie 4. Ander hout. En dat is flauw natuurlijk, maar ik heb de meeste lekkages gehad met eiken en beukenhout. Esdoorn werkt goed, maar ook fruithout zoals appel, peer of notenhout. 

Ik hoop dat je met deze ideeën uit de voeten kan. En dat het lukt de perfecte én niet lekkende borrelglazen te draaien.

Hartelijke groeten,

Peter Peer

ps. Wil je nog meer tips en tricks leren? Kijk dan eens bij de Online Houtdraaicursussen.