Ik wil hier even een inzicht met je delen die ik erg waardevol vind. Ik hoop dat je er wat aan hebt.
Het gaat over hoe je het beste kan beginnen met houtdraaien.
Vaak wordt er tijdens een dagworkshop – meestal zo tijdens de lunch – gevraagd wat zo’n draaibank eigenlijk kost. En dat is heel begrijpelijk. Je hebt dan een paar uur gedraaid, en je hebt je draai gevonden zeg maar 🙂 en je begint eraan te denken dat je thuis ook wil kunnen houtdraaien.
Maar ik zou willen aanraden om niet als eerste naar een draaibank te kijken als je gaat beginnen.
Begin met een goede set gutsen en beitels!
En dan pas verder kijken.
Dat klinkt misschien gek, maar het is heel logisch. Want al geef je me een supermooie, sjieke draaibank van een paarduizend euro, maar met bot gereedschap, dan kan ik er nog niks mee maken.
Andersom wel. Met scherp, goed gereedschap kan ik alles maken, al is het met een roestig, rammelig, rokend stuk oud ijzer van marktplaats.
Dus, heb je je budget helder om je houtdraaipassie te gaan leven, verdeel dan de prioriteiten als volgt:
- Goede set gutsen en beitels
- Manier op dat gereedschap vlijmscherp te maken en te houden
- Een draaibank
Maar wat heb ik dan nodig?
Ik kan je deze set van Sorby aanraden. Daar zit alles in om een heel goede start te maken met houtdraaien.
Wat zit er allemaal in? Van links naar rechts:
Schaaldraaiguts: hiermee maak je eetkommen, borden, schalen. Het langere handvat helpt je om de guts stabiel te houden als je bij het uithollen verder over de leunspaan reikt.
Vormguts: om bij het spindeldraaien vormen te maken, zoals holletjes, bolletjes, V-groeven en nog veel meer.
Afsteekbeitel: hiermee maak je hoekige gleuven in het hout, je kan er ook je werkstuk mee inkorten door een stuk hout “af te steken”.
Schuine beitel: deze is perfect om een gladde spindel nog gladder te maken. Je kan er ook allerlei detailwerk mee doen, zoals lijntjes tekken, V-groeven maken.
Rondneuzige schraper: met deze maak je heel makkelijk eierdopjes. Je kan er ook de binnenkant van schalen mee af werken. Je zou kunnen overwegen deze schraper om te slijpen naar een rechthoekige schraper. Met een rechthoekige schraper maak je hoekige hollingen, zoals bij potjes, maar ook uitsparingen voor de klauwplaat bij borden en kommen uit droog hout.
Afruwguts: Deze flinke jongen is uitstekend én uitsluitend geschikt voor het rond maken van balkjes hout. Dan loopt de nerf in de lengterichting, in lijn met de centerlijn. Oftewel: hij schilt langshout als de beste, maar kan absoluut niet tegen kopshout zoals bij schaaldraaien.
Deze set is te koop bij Baptist in Arnhem.
Het allerbelangrijkste is dat deze set is gemaakt van super hoogwaardig HSS staal. En dat elk gereedschap handmatig op hardheid wordt getest! Dus de hardheid loopt over het hele staal.
In combinatie met een goede manier om te slijpen doe je jaren en jaren met deze set.
Hoe hou ik dat allemaal scherp?
Een slijpmachine met hulpstukken. Met die hulpstukken zet je de gutsen en beitels namelijk elke keer exact op dezelfde manier tegen het slijpmateriaal. Op die manier slijp je het absoluut minimale weg om weer een scherp snijvlak te krijgen. Ik gebruik twee verschillende machines hiervoor:
Tormek. Dit apparaat heeft een langzaamdraaiend stenen wiel in water, en een polijst-/wetwiel. Met behulp van een paar hulpstukken maak je je gereedschap in seconden weer scherp. Heerlijk eenvoudig en echt mega scherp.
Pro Edge systeem van Robert Sorby. Het grote voordeel vind ik dat je altijd een vlak snijvlak krijgt (ipv hol). En door simpelweg een grovere schuurband te gebruiken, kan je makkelijk je gereedschap een andere vorm geven als dat nodig is. Met de Tormek duurt dat een stuk langer. Ik ben ook erg te spreken over het zware ontwerp van de machine, en het gemak in gebruik.
Slijpmallen. Voor zowel de Tormek als de Pro-Edge geldt: het gemak zit hem in de hulpstukken. Daarmee slijp je dus steeds exact dezelfde hoek aan je gereedschap. En slijp je dus nooit overbodig materiaal weg. Ik heb een guts waarmee ik elke tol van Peter Peer’s 365 tollenchallenge heb gedraaid. (Ik maakte elke dag minimaal 1 tol, 1 jaar lang) Die guts is maar 1 centimeter korter dan een nieuwe uit de winkel. En dan heb ik hem bijna elke dag geslepen! Fantastisch is dat.
Hetzelfde is te zien bij de afruwgutsen die ik ook voor de cursussen gebruik. Na 4 jaar intensief gebruik en slijpen zijn ze maar 1 centimeter korter dan een nieuw uit de winkel. Echt te gek om dat te zien.
Ik vertel je alles over slijpen in een uitgebreid artikel. Klik op de knop hieronder om die te lezen.
En mag ik dan een draaibank uitzoeken?
Ja. Hehe. Eindelijk. 🙂
Daar is natuurlijk ook een hoop om te doen. Ik raad je een model als de Record Power DML320 of de Record Power Coronet Herald aan. Weet je zeker dat je schalen wil maken, kijk dan eens naar een wat groter model draaibank met meer gewicht.
Tweedehands? Dat kan. Let op dat je geen garantie hebt. Uit eigen ervaring en dat van een paar cursisten van mij, kan het wel eens minder lang mee gaan dan je zou willen. Maar je kan ook mazzel hebben. En dat hoor ik ook heel vaak. Het komt uiteindelijk altijd uit op: wat is je budget?…
In een heel uitgebreid artikel over houtdraaibanken deel ik mijn kennis en ervaringen over dit onderwerp. Klik op de knop hieronder om dat artikel te lezen.
Disclaimer
Ik hoop natuurlijk dat je wat hebt aan de informatie die ik hier voor je opschrijf. Toch wil ik je erop wijzen dat ik niet aansprakelijk ben voor keuzes die voortvloeien uit mijn berichten.
Als je begint met houtdraaien, is de Online Houtdraaicursus een fantastisch startpunt. Ik bied ze in twee varianten: Spindeldraaien en Schaaldraaien. Lees er meer over via onderstaande knop.